Gırtlak (Larenks) Kanserleri
Gırtlak (Larenks) Kanserleri
Üst solunum yolu ve sindirim sistemi kanserleri arasında Larenks kanserleri en sık görülen kanserdir. Larenks kanserleri değişik tiplerde olurlar, kanser tipi köken aldığı yere veya tümörün türüne göre isimlendirilir. %95 den fazlası yassı epitelyum hücreli kanserlerdir. Bunun dışındaki tümörler; adenokanser, adenokistik kanser, verrüköz kanser, karsinoidler ve sarkomlardır.
Larenks kanserleri hızla ilerleyen bir kanser türüdür. Genelde tanı konulduktan sonra 5 yıllık yaşam süresi %68’dir. Erkeklerde ve sigara içenlerde daha sık görülmesine rağmen sigara içen kadınlarda da kanserin görülme sıklığı artmıştır. Çoğunlukla 60–70 yaşları arasında görülmektedir. Ancak hastaların %1 ‘i kadarı 30 yaş altında saptanabilir.
Gırtlak kanserinin en sık sebebi sigara gibi tütün mamüllerinin tüketilmesidir. İkinci olarak tütünle birlikte alkoldür. Sigara bırakılsa dahi ancak bırakmayı takiben 15 yıl sonra kanser riski ortadan kalkar.
Boyacılarda, metal sanayinde çalışanlarda, dizel ve benzin buharına maruz kalanlarda, plastik sanayinde çalışanlarda, radyasyona maruz kalanlarda, kronik odun tozuna maruz kalanlarda, asbestozda ve reflüde görülme sıklığı artar.
Gırtlak (Larenks) Kanserinin Belirtileri Nelerdir?
1.ses kısıklığı
2.yutma güçlüğü
3.boğaz ağrısı
4.kulak ağrısı
5.nefes almada zorluk
Özellikle sigara içen ve ses kısıklığı 1 ayın üzerinde devam eden hastalarda akla mutlaka kanser şüphesi gelmelidir.
Larenks Kanserinde Tedavi
Tedavi hastalığın bulunduğu evreye, tutulumun olduğu gırtlak bölgesine ve yayılıma göre değişiklik gösterir.
Tedavide cerrahi ve radyoterapi yöntemleri kullanılır. Hastalığın evresine ve tipine göre bu tedavi yöntemleri birlikte veya farklı kombinasyonlar la uygulanabilir. Cerrahi tedavideki amaç hastalıklı gırtlak bölgesinin çıkarılmasını ve gerekirse boyunda olan lenf bezlerinin temizlenmesini gerektirir. İlerlemiş vakalarda hastanın tüm gırtlağının çıkarılması ve ömür boyu boyundan açılan bir delikle(trakeostomi) yaşamasını gerektiren ameliyatlar uygulanabilir.
Larenks Kanserinden Korunma
Gırtlak kanserinin 2 ve önemli sebebi olan sigara ve alkolden uzak durulmalıdır. Çalışma ortamında uzun süre kimyevi madde ile temas önlenmelidir. En fazla rastlanan kanser tiplerinden biri olan gırtlak kanseri eğer erken evrede yakalanırsa, yaşam süresinin uzaması yanında, yaşam kalitelerini yüksek tutacak tedavi seçeneklerine sahiptirler.
KAYNAK:
1.Doç. Dr. Oğuz BASUT Uludağ Ünv. Tıp Fak./kbb.uludağ.edu.tr/